Bałtycka Gwiazda jest jedną z prestiżowych nagród przyznawaną osobom, które wniosły istotny wkład w zacieśnianie więzi kulturowych między państwami nadbałtyckimi. Ustanowiona została w 2004 roku przez Ministerstwo Kultury Federacji Rosyjskiej, Związek Twórców Teatralnych FR i Komitet ds Kultury Petersburga. W skład kapituły wchodzą petersburscy artyści, intelektualiści i biznesmeni, a także przedstawiciele władz i dyplomaci. Coroczna ceremonia wręczenia nagród odbywa się tradycyjnie w październiku w Teatrze Ermitażu. Dotychczas spośród Polaków laureatami tej zaszczytnej nagrody byli: reżyser Andrzej Wajda (2004 rok), były Konsul Generalny RP w Petersburgu Eugeniusz Mielcarek (2005 rok), kompozytor Krzysztof Penderecki (2006 rok), reżyser Krzysztof Zanussi (2009 rok), aktor Daniel Olbrychski (2010 rok), noblista Czesław Miłosz (2011 rok; nominacja „Pamięć”), aktorka Barbara Brylska, dramatopisarz Sławomir Mrożek (2013 rok, nominacja „Pamięć”) oraz Polacy z pochodzenia: piosenkarka Edyta Piecha i nieżyjący już światowej sławy dyrygent Mścisław Roztropowicz (2012 rok).
W tym roku Bałtycką Gwiazdą został uhonorowany pisarz i naukowiec Janusz Leon Wiśniewski. Jest on nie tylko autorem bestsellerów książkowych ale i współautorem pierwszego w świecie programu komputerowego AutoNom do automatycznego tworzenia systematycznych nazw organicznych związków chemicznych na podstawie ich wzorów strukturalnych. Książki Janusza Wiśniewskiego są bardzo popularne w Rosji. Jego pisarskim debiutem była powieść „Samotność w sieci” na podstawie której powstał film i serial telewizyjny produkcji polskiej oraz spektakl teatralny, którego premiera odbyła się w Petersburgu 20 lutego 2009 roku na scenie teatru „Bałtijskij Dom” i gdzie do dziś jest wystawiany i cieszy się niesłabnącą popularnością. Bałtyjski Dom to trzecia największa scena w Sankt Petersburgu. W wywiadzie udzielonym Gazecie Petersburskiej pisarz powiedział „Przyjechałem na premierę, usiadłem jak normalny widz w 5-tym rzędzie i oglądałem. I poczułem wzruszenie, i dobrze, że było ciemno na widowni, bo mężczyźni nie płaczą przecież… Sztuka jest o wiele lepsza niż film. Byłem poruszony”. Janusz Leon Wiśniewski jest autorem i współautorem 25 powieści, opowiadań, esejów. Tłumaczenia jego książek ukazały się w 18 krajach. Kolejnym hitem stała się książka „Miłość i inne dysonanse” napisana w duecie z petersburską pisarką Iradą Wownenko. Jest to opowieść o losach Polaka i Rosjanki, których połączył przypadek; opowieść wielowątkowa – od osobistych dramatów, poprzez tragedię smoleńską i tak niełatwe w ostatnich czasach relacje polsko-rosyjskie.
Jadwiga Anders
