W epoce kryzysu wartości i głębokiego zwątpienia Zbigniew Herbert zawsze stał po stronie zasad: w sztuce – kanonu piękna, hierarchii i rzemiosła, w życiu – kodeksów etycznych, jasno odróżniających pojęcia dobra i zła. Był uosobieniem wierności – samemu sobie i słowu.
W swojej poezji wyrażał umiłowanie wolności, wiarę w godność jednostki i jej moralną siłę. Patriotyzm rozumiał jako miłość surową, wymagającą solidarności z poniżonymi i cierpliwej pracy nad przywracaniem pojęciom ich rzeczywistych znaczeń.
Przestrzegał: „Naród, który traci pamięć, traci sumienie”. A zatem „Należy […] zrobić wszystko, by odbudować imponderabilia i autorytety. Ich brak bowiem to dla losów narodu śmiertelne zagrożenie”.
Wprowadził do polszczyzny wiele zdań budujących naszą wyobraźnię, z których najważniejsze brzmi: „Bądź wierny Idź”.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, głęboko przekonany o wyjątkowym znaczeniu Jego twórczości, ogłasza rok 2018 Rokiem Zbigniewa Herberta.
Zbigniew Herbert jest jednym z najważniejszych polskich autorów XX w., eseistą, dramatopisarzem i autorem słuchowisk. W latach 80. był jednym z głównych poetów związanych z polską opozycją antykomunistyczną
Od 1986 r. poeta mieszkał w Paryżu, gdzie m.in. współpracował z „Zeszytami Literackimi”. Zbigniew Herbert od 1957 roku związany był ze środowiskiem „Kultury Paryskiej”. W założonym przez Jerzego Giedroycia Instytucie Literackim opublikował w roku 1983 „Raport z oblężonego miasta”. To obok „Pana Cogito” najbardziej znany i ceniony tom jego poezji.
Po powrocie do Polski w 1992 r. poświęcił się przede wszystkim pracy twórczej, a także działalności społecznej oraz komentowaniu wydarzeń politycznych. Mimo postępującej choroby, z wielkim wysiłkiem napisał i opublikował trzy tomy poezji: „Royigo” (1992), „Epilog Burzy” (1998), autorski wybór „89 wierszy” (1998) i tom esejów „Martwa natura z wędzidłem” (1993).
Nad zbiorem esejów „Labirynt nad morzem” i zbiorem esejów i szkiców „Król mrówek” Zbigniew Herbert pracował do ostatnich dni życia. Oba zbiory zostały wydane już po jego śmierci. W ostatnich latach życia poeta publikował swoje wiersze i teksty publicystyczne na łamach „Tygodnika Solidarność”.
Najsłynniejszymi pracami Herberta są następujące tomy poezji: „Struna światła” (1956), „Studium przedmiotu” (1961) i „Pan Cogito” (1974), a także książki eseistyczne: „Barbarzyńca w ogrodzie” (1962) i „Martwa natura z wędzidłem” (1993).
ksiazka.net.pl