W latach 1999 – 2012 przy parafii św. Stanisława w Petersburgu w okresie wakacyjnym istniała dwutygodniowa Letnia Szkoła Języka i Kultury Polskiej. Od samego początku głównym jej organizatorem była parafia, a także Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” w Warszawie, póżniej oddział Stowarzyszenia w Lublinie. Parafia współpracowała przy tym z Konsulatem Generalnym RP w Petersburgu, Moskwie i Irkucku, a także z Instytutem Polskim w Petersburgu i w Moskwie.
W naszym petersburskim polonijnym środowisku ustaliliśmy, że jako osoba duchowna powinnam stanąć na jej czele i być odpowiedzialnym za jej funkcjonowanie i realizację programu. W związku z tym zostałem jej rektorem i sprawowałem tę funkcję przez 14 lat. I Letnia szkoła pracowała w 1999 roku w budynku seminarium duchownego, następne zaś w funkcjonowały później w trzech petersburskich gimnazjach.
W szkołach letnich każdego roku uczestniczyło od 40 do 60 młodych Polonusów z różnych zakątków Rosji w wieku od 12 do 30 lat. Czasami ta sama młodzież uczestniczyła po dwa albo trzy razy w róznych edycjach Letniej Szkoły. Niektórzy z nich, jak młodzież z Irkucka, czy też Ułan Ude musieli przejechać pociągiem albo pokonać samolotem przeszło 6 tys. km., a Z władywostoka – 9 tys. km.
W ciągu 14 lat jej istnienia uczestniczyło w Letniej Szkole – 524 młode osoby z 77 miast Rosji, zwłaszcza z Syberii: Abakan, Akbułak, Aktiubinsk, Archangielsk, Azowo, Bałtyjsk, Białoreczeńsk, Biesłan, Bijsk, Briańsk, Czerniachowsk, Czernogołowka, Czernogorsk, Gatczyna, Gornoałtajsk, Irkuck, Iwangorod, Jabłonowski, Jarosław, Jekaterinburg, Kaliningrad, Kaługa, Kańsk, Kirów, Kotłas, Krasnaja Gorkа, Krasnodar, Krasnojarsk, Kumertau, Kuria, Kursk, Michajłowsk, Mineralne Wody, Minusinsk, Moskwa, Murmańsk, Narjan-Mar, Niżny Tagił, Nowologinowo, Nowosiergiewka, Nowyj Rogaczik, Omsk, Orenburg, Orsk, Otradnoje, Oziorsk, Perm, Piatigorsk, Pietrozawodsk, Priwalnoje, Psków, Puszkin, Rostów na Donie, Sajanogorsk, Samara, Sankt Petersburg, Saratow, Sierow, Siewiersk, Smoleńsk, Soczi, Sosnowoborsk, Stanica Leningradskaja, Stawropol, Tobolsk, Toliati, Tomsk, Tosno, Tuczkow, Ufa, Usole Sybiryjskie, Wielkie Nadieżinskoje, Władimir, Władykaukaz, Wołgograd, Wołżskij, Żeleznogorsk.

W Letniej Szkole uczestniczyła także młodzież polonijna z drugich krajów: z Mołdawi (Bielce), Białorusi (Minsk, Grodno, Szczuczyn), z Kazachstanu (Pawłodar, Kapczogaj), z Ukrainy (Charków, Lwów), z Litwy (Wilno, Troki), a także z Polski (Kraków, Białystok, Zawiercie, Olkusz).
Każda edycja Szkoły miała swój wiodący motyw, np. XIV Letnia Szkoła w 2012 r. miała temat: „Rodzina, społeczne tradycje i obrzędy doroczne w obrządku rzymskokatolickim Polsce: Adwent, Boże Narodzenie i Święte Wieczory (od Bożego Narodzenia do Trzech Króli)”. Cykl wykładów prowadziła – Ewa Cywińska z Białegostoku
Wiodącym zawsze zajęciem letnich szkół w Petersburgu był lektorat języka polskiego, a także zapoznanie młodzieży z polską literaturą, historią, a także tradycjami polskiego narodu, w tym tanecznymi.
Uczestnicy letnich szkół byli podzieleni zazwyczaj na trzy grupy nauczania języka polskiego, w zależności od znajomości języka, które prowadziły Jadwiga Anders-Bobowa z Petersburga, a także nauczycielki z Polskiej Macierzy Szkolnej w Grodnie.
W czasie zajęć w Letniej Szkoły zwracano uwagę na kulturę i tradycje religijne polskiego narodu, które prowadził rektor Letniej Szkoły – ks. Krzysztof Pożarski. Młodzież miała również okazję uczestniczenia dwa razy w niedzielnej Mszy św., każdy zaś dzień zajęć szkolnych rozpoczynał się jedną z tradycyjnych pieśni religijnych.
Program obejmował także naukę polskich pieśni patriotycznych, biesiadnych i religijnych. Dla polonijnej młodzieży był organizowany pogodne wieczory, jak również tradycyjne ognisko i kiełbaski.
Dla uczestników Letniej Szkoły program kulturalny przewidywał zwiedzanie Państwowego Ermitażu, wycieczkę autokarową polskimi śladami w mieście nad Newą, wycieczkę do Peterhofu („złote” carskie fontanny), a także przejażdżkę statkiem rzekami i kanałami Petersburga.
Program każdej Letniej Szkoły obejmował dla młodzieży ogółem kilkadziesiąt godzin różnych wykładów, naukę polskich pieśni oraz lektoratu języka polskiego. Kadrę nauczycielską i administracyjną stanowiło kilkanaście osób z Petersburga, Białorusi i Polski.
Na zakończenie każdej Letniej Szkoły odbywała się uroczysta Akademia, którą przygotowała młodzież, recytując polską poezję, tańcząc wyuczone polskie tańce narodowe i ludowe, śpiewając polskie pieśni oraz grając na róznych instrumentach polskich klasyków. W czasie akademii, każdy z uczestników otrzymał pamiątkowy dyplom, kilka zbiorowych zdjęć, polską flagę, a także polskie historyczne książki, czy też powieści.
Ogólnym zadaniem letnich szkół w Petersburgu było pogłębienie wiedzy o Polsce, jej historii i kulturze, a także kształcenie sprawności językowej oraz przygotowanie młodzieży do aktywnego odbioru, współtwo-rzenia i rozpowszechniania kultury polskiej i religijnej w swoim środowisku. Ważnym celem Szkoły była również integracja młodzieży polonijnej w Rosji, a także wychowanie i promocja przyszłych liderów polonijnych w Rosji.
Letnia Szkoła na początku swojego istnienia była dzielona na dwie 2 grupy. Pierwszą grupę stanowiła młodzież, która na dwa tygodnie przyjeżdżała do Petersburga po raz pierwszy. Drugą zaś grupę stanowiała wybrana młodzież, która brała już wcześniej udział w zajęciach Szkoły. Przez kilka lat młodzież z II grupy wyjeżdzała do Wrocławia na zaproszenie Wojewódzkiego Urzędu Marszałkowskiego Dolnego Śląska, aby dalej kontynuować swoją polonijną formację. Udało się także dwa razy zorganizować wyjazd młodzieży na Białoruś. Był to wyjazd edukacyjno-poznawczy „Śladami twórców kultury i historii polskiej na dawnych Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej, a także cywilizacyjnej roli Kościoła”
I tak, np. w dniach od 12 do 16 sierpnia 2012 r. rozpoczęła się II część Letniej Szkoły i młodzież mogła się zapoznaac z miejscami życia i twórczości wybitnych Polaków w okolicach Grodna i Mińska, jak: Stanisław Moniuszko – Ubiel i Mińsk; Władysław Syrokomla, św. Andrzej Bobola, ród Radziwiłłów – Nieśwież; Ignacy Domeyko – Mir; Adam Mickiewicz, Władysław Syrokomla, Rejtan Tadeusz – Nowogródek; Franciszek Karpiński – Chorowszczyzna (k. Wołkowyska); Tadeusz Rejtan – Hruszowka; św. Jozafat Kuncewicz – Połock; Rodzina Piłsudskich – Mosarz; Tadeusz Dołęga-Mostowicz – Głębokie; Eliza Orzeszkowa – Grodno.
W czasie przejazdów autokarowych odbywały się (albo po przyjeździe na miejsce noclegu) ćwiczenia językowe z nazw własnych i z zakresu pojęć występujących w objeździe naukowym w ciągu dnia. W czasie jazdy autobusem były też oglądane polskie filmy dokumentalne, jak i fabularne związane z ww. tematyką. Młodzież także uczestniczyła w ognisku (kiełbaski) w Bohatyrowiczach nad brzegu rzeki Niemen znanego z powieści Elizy Orzeszkowej („Nad Niemnem”, 1888 r.). Przewodnikami po Kresach Wschodnich była Ewa Cywińska i Barbara Fustaczenko z Polskiej Macierzy Szkolnej w Grodnie. W drodze powrotnej młodzież mogła zapoznać się z miejscem martyrologii polskich oficerów w Katyniu pod Smoleńskiem.
Niestety XV Letnia Szkoła w 2013 roku już się nie odbyła ze względu na nieprzychylnośc i niezainteresowanie nowego konsula generalnego Piotra Marciniaka, który nie chciał jej dofinansować, chociaż fundusze na nie otrzymywał. Za to jakąś szczątkową Letnią Szkołę dla młodzieży okrego konsularnego w salezjańskim domu zaczęła prowadzić przez kilka kolejnych lat jego małżonka Joanna. Tak więc zazdrość kilku osób była przyczyną zakończenia działności Letniej Szkoły Języka i Kultury Polskiej w Petersburgu. I jest to bardzo smutne. Mam jednak nadzieję, że odrodzenie Polskiej Macierzy Szkolnej w Petersburgu doprowadzi do odnowienia tego typu inicjatywy.
Mam także ufnoość, że uda się w tym albo drugim roku wydać ksiązkę poświęconą działalności Letniej Szkoły, aby jej działalnośc nie została zapomniana.
Ks. Krzysztof Pożarski, Sankt Petersburg