Stanisław Wyspiański uważał, że portret to odbicie chwili – nie malował modela, lecz człowieka.
Z ogromną czułością przedstawiane wizerunki dzieci w niezwykły sposób oddają urok, niewinność i szczerość tych wyjątkowych modeli.
Z kolei istotą licznych autoportretów było ukazanie psychologicznej roli upływającego czasu.
Pejzaże krakowskie, zwłaszcza widoki wzgórza wawelskiego, powstały z miłości do rodzinnego miasta i polskiej historii. „Planty o świcie” to jedno z nielicznych dzieł artysty namalowanych farbami olejnymi.
Już w czasach studiów w Paryżu okazało się, że Wyspiański jest uczulony na biel cynkową. Między innymi, dlatego zaczął rysować pastelami i większość jego dzieł wykonana jest właśnie w tej technice. „Poranek pod Wawelem” (Planty o świcie) to przykład mistrzostwa w przestawieniu atmosfery krakowskiego pejzażu – mglisty poranek z perspektywą na Wawel.
Projekty polichromii i witraży do kościoła oo. Franciszkanów i do Domu Towarzystwa Lekarskiego w Krakowie są niemal namacalnym dowodem na nieśmiertelność artysty.
Zwiedzając Kraków, możemy odwiedzić te miejsca i zobaczyć oryginalne prace. Obraz z cyklu „Widok z okna pracowni na Kopiec Kościuszki” Wyspiański stworzył, kiedy choroba zatrzymała go w domu przy ul. Krowoderskiej. Malował ten widok wielokrotnie, rejestrując zmienne warunki atmosferyczne, porę dnia i natężenie światła słonecznego.
Różnorodność dziedzin artystycznych, którymi zajmował się Stanisław Wyspiański, tytaniczna praca i dorobek artystyczny, jaki stał się efektem zaledwie 37 lat życia budzą zachwyt i szacunek i stawiają tego artystę w panteonie najwybitniejszych polskich twórców.
Zbiory Muzeum Narodowego w Krakowie:
Polonijna Agencja Informacyjna