W dniach 12-14 czerwca w Tallinie odbyły się obchody XX-lecia Odrodzenia Związku Polaków w Estonii „Polonia”. Na uroczystości, które trwały trzy dni przybyli liczni zaproszeni honorowi goście, przedstawiciele władz miasta Tallina i organizacji polonijnych: Kaia Jappinen — zastępca mera miasta Tallina, Tomasz Chłoń — Ambasador Rzeczypospolitej w Tallinie, Tadeusz Adam Pilat — Prezydent Europejskiej Unii Wspуlnot Polonijnych, Roman Śmigielski — Sekretarz Generalny Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, Olga Burmakina — przedstawicielka Ministerstwa Kultury, Maria Żeszko — Prezes Podlaskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Wanda Krukowska – Prezes Związku Polaków na Łotwie, Edward Trusewicz — Sekretarz Związku Polaków na Litwie, Teresa Konopielko — Redaktor Naczelny „Gazety Petersburskiej”, Piotr Starzyński — Konsul Rzeczypospolitej w Tallinie, Ryszard Stankiewicz — Prezes Związku Polaków na Łotwie z oddziału „Promień” w Dyneburgu i Żanna Stankiewicz — Dyrektor Domu Polskiego w Dyneburgu.
Obchody XX-lecia ZPE „Polonia” rozpoczęły się 12 czerwca
konferencją w sali Matkamaja w Tallinie. W konferencji udział wzięli wszyscy wyżej wymienieni honorowi goście, przedstawiciele innych miast Estonii oraz przedstawiciele związków mniejszości narodowych w Estonii. Zgromadzonych gości przywitała Prezes Związku Polaków w Estonii „Polonia” Pani Halina Kisłacz, głos zabrali Ambasador RP w Tallinie Pan Tomasz Chłoń i Prezydent EUWP Pan Tadeusz Adam Pilat. Tematem spotkania była rola Polonii w życiu kulturowym Republiki Estońskiej. Głos zabrali też wszyscy przedstawiciele władz oraz pozostali goście. Następnie zasłużonym działaczom zostały wręczone dyplomy i pamiątkowe talerze z wizerunkiem narodowego symbolu Estonii. Prezes ZPE „Polonia” Pani Halina Kisłacz przeczytała referat o działalności Polaków w Estonii w ciągu minionych ostatnich dwudziestu lat, po czym odpowiadała na pytania zgromadzonych gości.
Po pierwszej części konferencji można było obejrzeć wystawę zdjęć, obrazów, rękodzieł (rzeźby strojów ludowych), ręcznie malowanych wyrobów szklanych, a także wystawę rysunków dzieci i młodzieży. Rękodzieła wykonane przez Polaków w Estonii wzbudziły ogromne zainteresowanie i zachwyt gości.
13 czerwca, w sobotę, na placu przed kościołem rzymsko-katolickim św. Piotra i Pawła, przy ulicy Vene 18, zebrały się wszystkie Zespoły Polonijne i pozostałych zaproszonych mniejszości narodowych. Wspólnym pochodem z flagami i polskimi pieśniami ludowymi zespoły przemaszerowały głównymi brukowanymi uliczkami dolnego starego miasta na plac ratuszowy. Na głównym placu ratuszowym czekała scena z dużym transparentem: „XX-LECIE ODRODZENIA ZWIĄZKU POLAKÓW W ESTONII „POLONIA”. W obchodach na Placu Raekoja uczestniczyło wielu zebranych gości oraz tłumy turystów zwiedzających w tym dniu średniowieczny Tallinn. Do zgromadzonych na placu ratuszowym przemówili kolejno: Prezes ZPE „Polonii” Halina Kisłacz, Prezydent EUWP Tadeusz Adam Pilat i Ambasador RP w Tallinie Tomasz Chłoń. Po uroczystym przemówieniu rozpoczął się przeszło dwugodzinny koncert z tańcami ludowymi i pieśniami. Wystąpiły zespoły: „Kukułeczka” i „Jutrzenka” z Łotwy, „Polonez”, „Koleżanki” i „Lajkonik” z Estonii. Wystąpiły również zespoły ukraińskiej mniejszości narodowej — „Nadwieczerie” i czuwaskiej mniejszości narodowej — „Palan”. Występy filmowały Telewizja Estońska i Telewizja Białostocka, która zebrała mnóstwo wywiadów i opinii. Po obiedzie większość z uczestników koncertu została zaproszona przez gospodarzy „Lajkonika” do siedziby Związku Polaków w Estonii.
14 czerwca w niedzielę uczestnicy zarówno konferencji jak i festiwalu udali się na uroczystą mszę świętą poświęconą obchodom Bożego Ciała, celebrowaną przez biskupa Estonii Philipa Jourdana. Podczas mszy świętej wystąpił chуr „Jutrzenka” z Łotwy, a lekcję odczytał Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych. Za wspaniałe pieśni w wykonaniu Zespołu „Jutrzenka” podziękował biskup Philip Jourdan. Obchody zakończyły się wspólnym obiadem, rozdaniem upominków i wzajemnymi podziękowaniami oraz słowami uznania dla wszystkich biorących udział w obchodach XX-Lecia.
Tadeusz Adam Pilat