Lata siedemdziesiąte
W drugiej połowie lat siedemdziesiątych sytuacja gospodarcza i polityczna w Polsce uległa drastycznemu pogorszeniu. W wyniku wydarzeń czerwcowych 1976 r. (Radom i Ursus) powstał w kraju Komitet Obrony Robotników. Założenie KOR-u było inspiracją dla kilku osób mieszkających w Kopenhadze i mających wolę działania na rzecz kraju do podjęcia działalności politycznej. Katalizatorem powstania w 1977 r. pierwszego kopenhaskiego komitetu była śmierć Stanisława Pyjasa i strajk głodowy w kościele św. Marcina w Warszawie na przełomie maja i czerwca 1977 r.
Jak wiadomo strajk ten miał na celu wymuszenie na komunistycznych władzach Polski uwolnienia aresztowanych robotników z Radomia i Ursusa oraz członków KOR-u. Dla poparcia tego strajku duński Komitet Obrony Praw Człowieka zorganizował 24-godzinny strajk głodowy na placu Ratuszowym w Kopenhadze. Wśród uczestników strajku byli m.in. Maryla Hansen Świętek i Wiktor Drukier, którzy zwołali zebranie założycielskie Komitetu Rozpowszechniania Polskiej Literatury Emigracyjnej. Poza nimi w zebraniu tym uczestniczyli Andrzej Świętek, Olgierd Zalewski, Roman Śmigielski i Bronisław Świderski, który jednak nie uczestniczył w późniejszej pracy komitetu.
Główną formą działalności komitetu było – zgodnie z nazwą – rozpowszechnianie polskiej literatury emigracyjnej. Inspiracją ku temu była podobna inicjatywa w Lund w południowej Szwecji, gdzie zajmował się tym Andrzej Koraszewski, także jeden z uczestników kopenhaskiej głodówki, a później pracownik polskiej sekcji radia BBC w Londynie. Z pomocą duńskiego przedstawiciela paryskiej "Kultury", właściciela jedynej w Skandynawii polskiej księgarni wysyłkowej Olgierda Zalewskiego nawiązano kontakty z polskimi wydawnictwami w Anglii i Francji. Uzyskano od urzędu celnego, policji i kopenhaskiego magistratu stosowne zezwolenia i rozpoczęto działalność. Co sobotę w sezonie letnim (od maja do września) na kopenhaskim deptaku Strøget (licznie odwiedzanym przez turystów z całego świata) przed kościołem św. Ducha znajdowało się stoisko komitetu z wydawnictwami emigracyjnymi. Działalnością tą zajmowali się głównie Roman Śmigielski, Maryla Hansen Świętek, Andrzej Świętek i Wiktor Drukier. Prowadzono również zbiórkę pieniędzy. Nawiązano też kontakt z KOR-em. U członków komitetu gościł m.in. Jan Walc. Przesyłano do kraju części sprzętu drukarskiego i materiały poligraficzne (zajmował się tym głównie Andrzej Świętek).
W niedługim czasie ofertę wydawniczą rozszerzono o emigracyjną literaturę rosyjską, a także – bardziej sporadycznie – o literaturę w innych językach byłego bloku wschodniego (niemiecki, czeski, słowacki, węgierski). Rozpowszechniano też materiały dotyczące muru berlińskiego oraz Powszechną Deklarację Praw Człowieka (we wszystkich możliwych językach). Książki rozprowadzane były za darmo lub za "co łaska". W początkowym okresie polscy, a szczególnie rosyjscy turyści byli stosunkowo nieufni, obchodzili stoisko z daleka, chyłkiem fotografowali to niecodzienne dla nich zjawisko. Z czasem podchodzili już pewniej, z konkretnymi zamówieniami na książki. Marynarze brali książki prawie hurtem, możliwe nawet, że w celach zarobkowych, ale członkowie komitetu wychodzili z założenia, że właśnie te książki trafią do najszerszego grona czytelników.
Zgodnie z duńskimi przepisami komitet musiał co roku przedstawiać władzom duńskim sprawozdania finansowe ze swojej działalności potwierdzone przez biegłego audytora. Był nim Frank Wehn Larsen z firmy audytorskiej Svend Aage Jensen ApS.
W sumie przez pięć lat działalności (w sierpniu 1980 r., na skutek fali strajków w Polsce, komitet przekształcił się w Komitet Poparcia Opozycji Demokratycznej w Polsce) te dwa komitety zebrały prawie 50.000 koron (około 10.000 dolarów). Pieniądze te przekazano głównie współpracującym z komitetem wydawnictwom:Instytut Literacki, Paryż,Aneks, Sztokholm,Polonia Book Fund, Londyn,Niezależna Oficyna Wydawnicza "nowa", Warszawa,Kontinent Skandinavia, Oslo,Safran 80, Uppsala.
Wśród krajowych grup i organizacji opozycyjnych, które uzyskały od komitetu pomoc materialną lub w formie duplikatorów, farby, materiałów biurowych można wymienić:KSS "KOR", ROBCiO, TKN.Komitet wspomagał też finansowo istniejący w Danii Międzynarodowy Komitet im. Sacharowa. W okresie legalnej działalności NSZZ "Solidarność" (wrzesień 1980 – grudzień 1981) prace komitetu koncentrowały się przede wszystkim na ułatwianiu kontaktów między różnymi ogniwami "Solidarności" i duńskimi związkami zawodowymi. Niektórym Komisjom Zakładowym "Solidarności" zapewniono maszyny i materiały poligraficzne.
Roman Śmigielski, urzędnik państwowy; tłumacz, dziennikarz, działacz polonijny ur. 23 kwietnia 1951
Działalność polonijna:
Członek Komitetu Rozpowszechniania Polskiej Literatury Emigracyjnej w Danii 1977-80. Członek Komitetu Poparcia Opozycji Demokratycznej w Polsce 1980-82. Członek komitetu Støt Solidarność w Kopenhadze 1982-89 (członek grupy koordynacyjnej, delegat na Conference of Solidarity Support Organizations (CSSO), uczestnik zjazdów CSSO w Lund, Londynie, Paryżu, Akwizgranie i Berlinie). Wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia "Ognisko" 1987-88. Członek komitetu "Solidarni z Polską" 1987- . Członek Towarzystwa Duńsko-Polskiego 1990- . Członek Polish/Danish Business Promotion Club 1991- . Rzecznik prasowy Rady Polonii Duńskiej i delegat na Forum Migrantów Unii Europejskiej 1994-99. Przewodniczący Federacji Organizacji Polskich i Polsko-Duńskich w Danii "Polonia" 1999- . Sekretarz regionalny Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych 2000-2003. Sekretarz generalny Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych 2003-. Członek prezydium II Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy 2001. Uczestnik debaty polonijnej w Senacie RP w kwietniu 2002. Uczestnik Zjazdu Rady Polonii Świata we wrześniu 2002. Uczestnik Konferencji Polonii z krajów Unii Europejskie w Senacie w maju 2003. Główny referent w Komisji Współpracy z Polonią na III Zjeździe Polonii i Polaków z Zagranicy we wrześniu 2007.
