Polacy w Petersburgu: Maria Szymanowska – królowa dźwięków

Maria Szymanowska (z d. Wołowska), pianistka i kompozytorka. Urodzona 14 grudnia 1789 w Warszawie, zmarła 24 lipca 1831 w Petersburgu.

Uzdolnienia muzyczne ujawniła bardzo wcześnie – nie znając jeszcze nut, improwizowała na szpinecie i klawikordzie. W wieku ośmiu lat rozpoczęła regularną naukę muzyki pod kierunkiem Antoniego Lisowskiego, a następnie u Tomasza Gremma.
Rodzina Wołowskich prowadziła otwarty dom w Warszawie. Bywali w nim m.in. Józef Elsner, Karol Kurpiński i Franciszek Lessel. W 1810 Maria Wołowska odbyła pierwszą zagraniczną podróż do Paryża. Luigi Cherubini, dyrektor Konserwatorium Paryskiego, tak był urzeczony jej talentem, że zadedykował pianistce swoją "Fantazję". Po powrocie do kraju Maria Wołowska poślubiła Józefa Szymanowskiego, dzierżawcę dóbr otwockich pod Warszawą. W 1811 przyszły na świat bliźnięta – Romuald i Helena, rok później córka Cecylia (przyszła żona Adama Mickiewicza). Małżeństwo nie było jednak udane – w 1820 Maria Szymanowska rozstała się z mężem i poświęciła karierze wirtuozowskiej.
Na początku 1822 rozpoczęła blisko półtoraroczne tournée po Rosji. Grała w artystycznych salonach i na estradach Petersburga oraz Moskwy. Na jednym z jej koncertów był sławny Johann Nepomuk Hummel, na innym – car Aleksander (od którego otrzymała tytuł "Pierwszej fortepianistki Ich Wysokości Carycy Elżbiety Aleksandrówny i Marii Fiedorówny"). Poza Petersburgiem i Moskwą koncertowała w Kijowie (m.in. wspólnie z Karolem Lipińskim w 1823), Tulczynie, Żytomierzu, Dubninie, Krzemieńcu i Lwowie. W połowie 1823 wyruszyła na podbój Europy Zachodniej. Występowała w Karlsbadzie (dzisiaj Karlowe Wary), Marienbadzie (dzisiaj Mariańskie Łaźnie), Dreźnie, Lipsku, Weimarze, Paryżu, Londynie oraz innych miastach europejskich. Poznała wówczas Johanna Wolfganga Goethego i Václava Jana Tomáška, z którymi się zaprzyjaźniła, a także Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego, Gioacchina Rossiniego, Johanna Baptista Cramera, Pierre’a Baillota, a we Włoszech – Michała Kleofasa Ogińskiego.
W 1827 wraz z rodziną postanowiła przenieść się do Rosji. Cztery lata później stała się ofiarą szalejącej w Petersburgu cholery. Została pochowana na miejscowym cmentarzu Mitrofanjewskoje, które obecne jest zniszczone. Petersburskie środowisko polonijne stara się o upamiętnienie miejsca jej spoczynku.
Przedwczesna śmierć pianistki przerwała interesującą twórczość i komplementowaną przez wszystkich słuchaczy działalność koncertową.
Maria Szymanowska dysponowała rozległym repertuarem pianistycznym. Grała utwory Jana Sebastiana Bacha, Carla Philippa Emanuela Bacha, Wolfganga Amadeusza Mozarta, Carla Marii von Webera, Johanna Nepomuka Hummla, Johna Fielda, Augusta Alexandra Klengla, Ludwiga van Beethovena, Fryderyka Chopina oraz własne.
Dorobek kompozytorski Marii Szymanowskiej obejmuje blisko 100 utworów. Największe znaczenie mają dzieła fortepianowe: mazurki, polonezy, walce, nokturny i etiudy.

Polskie Centrum Informacji Muzycznej

MGrelewski
Łodzianin z urodzenia, petersburżec z wyboru. W Łodzi był współzałożycielem Stowarzyszenia Topografie, twórcą gier miejskich z Departamentem Gier, instruktorem ZHR. Do miasta nad Newą przyjechał 2013 roku, próbuje swoich sił w Gazecie Petersburskiej.

Więcej od tego autora

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Powiązane

Podcast "Z Polską na Ty"spot_img

Ostatnie wpisy

Rok 2022 – rok polskiego romantyzmu

Romantyzm to szeroki nurt w kulturze, który dał nazwę epoce w historii sztuki i historii literatury trwającej od lat 90. XVIII wieku do lat...

BABCIU, DZIADKU, coś wam dam

BABCIU, DZIADKU, coś wam damJedno serce które mam.A w tym sercu same róże,ŻYJCIE NAM STO LAT, a nawet dłużej!21 i 22 stycznia w Polsce...

Bez względu na porę roku

"Bez względu na porę roku, dnia i stan pogody – stawię się w oznaczonym miejscu i godzinie i udam się w góry celem niesienia pomocy...

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się na newsletter Gazety Petersburskiej